voelen vissen pijn?

[Sybe. M.]

De grootste neurologische studie met betrekking tot vissen heeft besloten dat vissen geen pijn kunnen voelen. De academische studie vergeleek het zenuwstelsel, en de reactie daarvan, van vissen en zoogdieren. Daaruit blijkt dat de hersenen van vissen niet voldoende ontwikkeld zijn om pijn of angst te kunnen voelen. De 'grote' studie is het werk van James D. Rose, een professor in zoölogie en fysiologie aan de universiteit van Wyoming. Rose houdt zich al bijna 30 jaar bezig met neurologische vragen over dieren. Zijn neurologische studie met betrekking tot vissen is het resultaat van 15 jaar onderzoek naar de reacties van dieren op pijn.



Rose concludeert in zijn verslag, dat te lezen is in het Amerikaanse vakblad Reviews of Fisheries Science, dat bewustzijn voor pijn afhangt van de functies van specifieke regio's in de hersenschors. En... vissen hebben geen hersenschors. Volgens Rose hadden eerdere studies aangegeven dat vissen (wel) pijn kunnen voelen, maar volgens hem verwarden de onderzoekers hierbij nociceptie of pijnzin, het vermogen van een organisme om weefselbeschadiging of dreigende weefselbeschadiging waar te nemen, met een reactie op een dreigende situatie.

Volgens Rose is pijn gebaseerd op kennis: "Het belangrijkste punt is het onderscheid tussen nociceptie en pijn. Een persoon, verdoofd in een operatiekamer, zal nog steeds fysiek reageren op een externe prikkel, maar hij of zij zal geen pijn voelen. Iedereen die al eens een kip gezien heeft waar de kop net van afgesneden is, weet dat de kip nog steeds reageert op stimuli, maar geen pijn meer kan voelen."

Het idee dat dieren misschien geen pijn kunnen voelen gaat terug naar de 17de eeuw. De Franse filosoof en wiskundige René Descartes stelde dat dieren geen pijn en lijden ervaren wegens een gebrek aan bewustzijn.

Bernard Rollin van de Colorado State University, de belangrijkste auteur van twee Amerikaanse federale wetten die de verlichting van pijn voor dieren moeten regelen, schrijft dat de onderzoekers van de jaren 1980 onzeker waren over de vraag of vissen pijn kunnen voelen. Rollin zegt ook dat tot 1989 de dierenartsen in de VS opgeleid werden om dierlijke pijn te negeren.

In zijn interacties met wetenschappers en andere dierenartsen werd aan Rollin regelmatig gevraagd om te bewijzen dat dieren een bewustzijn hebben of wetenschappelijk aanvaardbare gronden te voorzien als bewijs dat ze pijn voelen.

Ondanks de bevindingen van Rose zegt een woordvoerder van de Ethical Treatment of Animals: "Wij geloven dat visserij barbaars is. Natuurlijk kunnen dieren pijn voelen. Ze hebben gevoelens, al was het maar om roofdieren te vermijden."